Aşama Aşama Ayak burkulması Tedavisi
- Grade I, ligamanın makroskopik bir seviyede esneme olmaksızın mikroskobik bir hasarıdır.Ayak bileği hareketlerinde çok az etkisi görülür.Hafif şişme ve dokunulduğunda hassasiyet vardır.
- Grade II makroskopik esneme olup, bağda bir yırtık yoktur.Ayak bileği fonksiyonlarını etkiler.Ağrı ve şişme orta seviyededir.ROM,Proprioception ve Denge ‘de eksiklikler mevcuttur.
- Grade III ayak bağının tamamen kopmasıdır.Şişme ve ağrı şiddetlidir.Ayak bileği stabilitesi yoktur.
Hafif Derecede Ayak Bileği Burkulması(Grade 1)
- Ayak bileği 14 günde tam olarak iyileşir.
- Tedavide iyileşme süreci takip edilir ve bantalamanın büyük önemi vardır (kanıt düzeyi: 1a)
Ciddi Ayak Bileği Burkulması (Grade 2-3)
Ayak bağı kopması tedavisinde fonksiyonel tedavinin ayak bileğinin immobilizasyonu(sabitlenerek hiç hareket ettirilmemesinden)daha etkili olduğu gösterilmiştir. [13] (kan seviyesi: 1a) Aşağıda fonksiyonel tedavinin aşamaları gösterilmiştir.
- İnflamatuar faz
- Profilerasyon aşaması,
- Yeniden Şekillenme Modelli,
- Geç Modelleme Dönemi
İNFLAMASYON FAZI (0-3 GÜN) :
Ayak bileği burkulması ilk 3 gün yapılacaklar :
Koruma:Yaralanmanın şiddetini arttırmamak için olabildiğince dinlenilir.
Dinlenme:Olabildiğince dinlenilir.Ağrııyı arttıran aktivitelerden uzak durulmalıdır. Ağrısız yürünebiliyorsa yürünür,koşma ile ağrı artıyorsa koşulmaz.
Soğuk:Her saat başı 10-15 dk buz uygulanır.Günde 2-3 kez yeterlidir.
Bandaj:Elastik bandaj ile sıkı bir bandaj yapılır.
Yükseltme: Ayak kalp seviyesinden yukarı doğru kaldırılır.
Ayak bileği egzersizleri :
Yerel dolaşımı iyileştirmek için ayak parmakları ve ayak bileği ağrısız yukarı aşağı çekilir,itilir.
Pasif olarak ayak bileği dorsiflexionu arttırılır.
Talus antero-posterior mobilizasyon yaptırılır.
PROLİFERATİF EVRE (4-10 GÜN)
-Bulguların şiddetine göre egzersizlerin şiddeti kademeli olarak arttırılır.
-Eklem hareket açıklığı,stabilite ve motor koordinasyon egzersizleri yaptırılır.
-Bantlama ve Bandajlama ödemin azalmasının yanında iyileşmeye katkı sağlar.
Erken Yeniden Modelleme (11 – 21 gün)
-Denge,kuvvet ve proprioception egzersizlerinin yanında (yürüyüş,merdiven,koşu aktivitelerine odaklanır)Statikten dinamik egzersizlere,basitten fonksiyonel egzersizlere geçilir.
AYAK BURKULMASI EGZERSİZLERİ
Bölüm 1 : Ayak bileği burkulması nasıl oluşur,Ayak burkulmasında ilk tedavi
Bölüm 2 : Ayak burkulması sonrası eklem hareket açıklığı ve germe egzersizleri
Bölüm 3 : Ayak burkulması sonrası kuvvet egzersizleri
Bölüm 4: Ayak burkulması denge ve proprioception egzersizi
