KARPAL TÜNEL SENDROMU
El ve parmaklarda yayılan ağrı, parmaklarda uyuşukluk, karıncalanma,güçsüzlük ve genellikle geceleri elde ve parmaklarda şiddetli ağrılar oluşturarak uyutmayan rahatsızlık karpal tünel sendromu olarak bilinir.
Ev hanımlarında, bilgisayar başında çalışanlarda, el işi yapan işçilerde(tornavida vb.),motosikletçilerde, hamilelerde sık görülen karpal tünel sendromu sinir sıkışması olarak tabir edilir.
Aşağıda elde uyuşukluk, elde karıncalanma, karpal tünel sendromunun neden oluştuğu, karpal tünel anatomisini, karpal tünel sendromu belirtilerini,karpal tünel sendromu tedavisi ve egzersizlerini(kendi kendinizi nasıl tedavi ediceğinizi), karpal tünel sendromu ameliyatı ile ilgili herşeyi bulabilirsiniz.
Karpal Tünel Sendromu Nedir ?
Karpal tünel adında anlaşılacağı gibi avuç içinde tendon,sinir ve kan damarlarının geçtiği bir kanaldır. Karpal tünel sendormunda ağrılara neden olan sinir sıkışması bu tünelden geçen tendonların ve tünelin çatısını oluşturan yapıların aşırı kullanılması sonucu kalınlaşarak tüneli daraltarak siniri sıkıştırır. Sinir sıkışması sonrası elde uyuşukluk ağrı,elde ve parmaklarda karıncalanma, el ve parmaklarda güçsüzlük oluşur.
Karpal Tünel Anatomisi
Karpal tünel sendromu median sinir sıkışması sonucu oluşur ve karpal tünel lateralde skafoid kemiğin tüberkülü ve trapezium köşesi, medialde hamate kemiğinin kancası ile psiform kemik tarafından oluşturulan tavanı transvers karpal ligament tarafından örtülü bir kanaldır. Distal bilek çizgisinden başlayarak tenar eminensden çizilen çizginin ortalarına dek uzanan 4 cm’lik uzunlukta bir kanaldır.Karpal tünel içinden flexor pollisis longus,flexor digitorum superficialis,flexor digitorum profundus kaslarının tendonları, median sinir, geçer. Karpal tünel anatomisi ,karpal tünel kasları ve karpal tünel kaslarının inervasyonları ile ilgili ayrıntılı tüm bilgilere aşağıdaki videoda bulabilirsiniz.
Karpal Tünel Sendromu Belirtileri Nelerdir ?
Karpal tünel sendromu belirtileri genellikle zaman içinde kademeli olarak artar ve karpal tünel sendromu başlangıçta gece el ve parmak ağrıları ile başlar. Karpal tünel sendromunda el ve parmaklarda ağrı,genellikle elin ilk 3-4 parmağında (küçük parmak hariç) yanma,karıncalanma vardır. Karpal tünel sendromunda ağrı genellikle geceleri daha kötüdür ve ağrı önkol,dirsek veya omuza yayılabilir. Ayrıca karpal tünel sendromunda parmaklarda ve llerde güçsüzlük zayıflık yaşanabilir.
Karpal tünel sendromu belirtileri egzersizle artarken direksiyon simidi kavranırken, telefon ile konuşulurken ve herhangi bir nesne kavranıp yukarı doğru kaldırıldığında yukarıdaki karpal tünel sendromu belirtileri gözlemlenir.
Karpal Tünel Sendromu Neden Oluşur ?
Karpal tünel semptomları median sinirin el bileği içindeli karpal tünelden geçerken flexor digitorum superficialis ve flexor pollicis longus kaslarının tendonları tarafından sıkıştırılması sonucu oluşur.
Birçok nedenden dolayı karpal tünel daralarak sinir sıkışması oluşturur :
- El bileği burkulması ve bilek kırılması gibi travmatik bilek yaralanmaları
- El Bileğinin aşırı kullanımından kaynaklanan, tekrarlı yapılan işler sonrası gerilme hasarı.
- Hamilelik (el bileğinde sıvı tutulmasına neden olur)
- Yumuşak dokulara zarar verebilecek veya iltihaplanmaya neden olabilecek titreşimli makinelerin kullanımı.
- Doğuştan olabilir, bazı insanlar doğal olarak daha küçük, daha dar karpal tünele sahiptir.
- Artrit( kireçlenme)
Bütün bu durumlar median sinirin geçtiği kanalı sıkıştırarak karpal tünel sendromuna neden olur. Karpal tünel kadınlarda 3 kat daha yaygın olup en sık domimant el (sık kullanılan elde) görülür.
Ayrıca diyabet(şeker hastalığı) olan kişilerde yaygın görülür.
Karpal Tünel Sendromu Nasıl Anlaşılır ?
El ve parmaklarda uyuşukluk, karıncalanma, ağrı gibi semptomlar birçok neden dolayı oluşabilir. Elde uyuşukluğun nedeninin doğru belirlenmesi tedavininde doğru yapılmasını sağlar. Karpal tünel sendromu ile benzer veya karpal tünel sendromuylu birlikte görülen yaralanmalar el ve bilekteki ağrıların geçmemesine neden olabilir.
Boyun fıtığında el ve parmaklarda ağrı, karıncalanma ve güçsüzlük görülerek karpal tünel sendromundan ayırt edilmelidir. Bu manada elin medial ve ulnar kenarlarında semptom verir ve m. abductor pollicis longus kas kuvveti korunmuştur.
Brakial Plexus yaralanmaları, cubital sendrom, torasik outlet sendromu,servikal radikülopati, boyun fıtığı,multiple skleroz sinir sıkışmalarına neden olarak kol,parmak ve ellerde karıncalanma, güçsüzlük ve ağrı oluşturur.
Yukarıdaki yaralanmalardan karpal tünel sendromunu ayırt etmek için aşağıdaki testler uygulanarak karpal tünel sendromu olup olmadığınız anlaşılabilir.
Ayrıca hastanede doktorunuz emg isteyerek elinizde sinir sıkışması olup olmadığını anlayabilir.
Karpal Tünel Sendromu Testi
Karpal tünel sendromunu teşhis etmede ve diğer yaralanmalardan ayırt etmede en sık kullanılan 2 test vardır. Kendi kendinize aşağıdaki testleri yaparak el ve parmaklarınızdaki uyuşukluk,karıncalanma,hissizlik ve ağrının karpal tünel sendromundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlayabilirsiniz.
Güvenilirliği en yüksek olan karpal tünel sendromu testleri : Durkan’s Testi ve Phalen’s Testidir.
Durkan’s Testi : El bileği üzerine 30 sn süre aşağıdaki videodaki gibi parmak ile bastırlır. Elde veya parmaklarda uyuşma,iğnelenme, karıncalanma olması test sonucunun pozitif olduğunu gösterir.
Phalen’s Testi : Aşağıdaki videoda gösterildiği gibi her iki elini sırt sırta 90 derecelik bir açıyla tutması ve 2 dakika bu pozisyonda kalması istenir. Eğer 2 dakika içinde veya 2 dakika sonrasında ilk 3 parmağında uyuşma, karıncalanma gibi belirtiler gözlemleniyorsa karpal tünel sendromu testi pozitiftir.
Karpal Tünel Sendromu Tedavisi
DİNLENİN Dinlenme ağrıya neden olan ve ağrıyı şiddetlendiren aktivitelerden uzak durun. Karpal tünel sendromu tedavisinde bilek hareketlerinizi kısıtlayacak bileklikler kullanmanız inflamasyonun azalmasını ve yumuşak dokuların iyileşmesine yardımcı olur. Eğer bilgisayar başı bir işte çalışıyorsanız el bilek atelini mutlaka kullanmalısınız. Eğer sporcuysanız raket sporlarından uzak durmalısınız. Onun yerine aerobik egzersizler yapmalsıınız.
KARPAL TÜNEL BİLEK ATELİ: Karpal tünel bilek ateli el bileğinin bazı hareketlerine izin verirken sinir sıkışmasına neden olabilecek hareketlere izin vermeyen destekleyici neopren materyalden yapılmış metal bir mekanizmadan yapılmış olup karpal tünel tedavisinde kullanılmaktadır. Tedavide kesinlikle hekim veya fizyoterapistin önericeği süre boyunca kullanılması gerekli olup. Ağrıların ve belirgin semptomların azalmasında önemli etkisi vardır.
BUZ veya SOĞUK TEDAVİ : Eğer karpal tünel sendromu sonucu bileğinizde ağrı ve şişlik 
varsa bilek çevresine 10 dakikalık buz uygulaması ağrıların azalmasını sağlar. Ağrıların şiddetli olduğu günlerde 2 saatte bir 10 dakika buz uygulaması ile birlikte kompresyon(baskı uygulanması) ödemin ve ağrının dağılmasında tedavide mutlaka uygulanmalıdır.
AKUPUNKTUR ve MOBİLİZASYONLARI : Denemeye değer tedavilerden biride akupunktur olup karpal tünel sendromu semptomlarında iyileşmeye etkisi olabilecek tedavi seçeneklerinden biridir. Akupunktur, çeşitli uzunluk ve çaplardaki iğnelerin vücut üzerinde belirli noktalara yerleştirilmesiyle gerçekleştirilir.
Eklem mobilizasyonları ve yumuşak doku mobilizyonları eklem, tendon ve kasların gevşeyerek karpal tünel üzerindeki baskının azaltılmasında en etkili yöntemlerden biridir. Tedavide egzersiz ile birlikte doğru tekniklerin uygulanması karpal tünel iyileşmesinde en etkili yöntemdir.
ENJEKSİYONLAR : Karpal tünel semptomlarında yukarıdaki tedaviler uygulandıktan sonra semptomlarda azalma olmazsa diğer seçenekler arasında kortikosteroidler veya lidokain enjeksiyonları bulunur. Bu tedavilerin tümü başarısız olursa ve belirtiler 6 aylık bir süre boyunca devam ederse,karpal tünel sendromu ameliyatı gerekebilir.
EGZERSİZLER : Karpal tünel sendromu tedavisinde başlangıcında kısa bir süre semptomların geri dönmesini önlemek için immobilizasyon şarttır. Germe,kuvvetlendirme,sinir mobilizasyonları karpal tünel sendromu egzersizlerini oluşturur.
İmmobilizasyon döneminin ardından eklemde hareketliliği sağlamak ve yapışıklıkların açılması için germe egzersizleri yapılmalıdır. Normal bir iş yapmıyorken ağrı oluşmuyorsa kuvvetlendirme egzersizlerine geçilmelidir. Aynı zamanda hergün 5 defa sinir mobilizasyon egzersizi yapılmalıdır. Ağrılar ve semptomlarda azalma devam ettikçe dambıl,theraband ile dirençli egzersiz ve dinamik egzersizler tedavi programında mutlaka yer almalıdır. Aşağıda kendi kendinizi nasıl tedavi ediceğinizi detaylı olarak tüm karpal tünel egzersizleriyle birlikte bulabileceksiniz.
KONSERVATİF TEDAVİ
Karpal tünel sendromu ameliyat edilmeden konservatif ve fizik tedavi ile iyileşebilen bir yaralanmadır.
Karpal tünel sendromu konservatif tedavisi oral steroidler, kortikosteroid iğneleri, antiinflamatuar ilaçlar,diüretikler, B6 vitamini, el bileği splintleri / el desteklerini içerir.
ORAL ve LOKAL STEROİDLERİN KULLANILMASI KARPAL TÜNEL SENDROMU TEDAVİSİNDE ETKİNDİR ve KULLANILMALIDIR.
ANCAK DİÜRETİKLER, B6 VİTAMİNİ ve NSAID İLAÇLARIN KARPAL TÜNEL SENDROMU TEDAVİSİNDE ETKİSİZ OLDUĞU BELİRTİLMİŞTİR.
DOKTORA ve FİZİK TEDAVİ ALMAMA RAĞMEN İYİLEŞEMEDİM ?
Karpal tünel sendromunda bilimsel olarak etkinliği kanıtlanmış tedaviler ile tedavi edildiğiniz takdirde ameliyatsız iyileşmeniz mümkündür. Ancak hastanelerde ve fiziktedavi merkezlerinde sosyal güvenlik kurumu(sgk)’nin ücret ödediği tedaviler (ultrason,hotpack,parafin ve elektroterapi) sadece ağrılarınızın azalmasında etkili olup karpal tünel sendromunu tedavi etmede etkisizdir. Ayrıca hekimlerin iyi muayene etmeyip neden karpal tünel sendromu olduğunuz ile ilgilenmemesi ve karpal tünel sendromuna neden olan etkenin düzeltilmemesi sonucu ayrıca düzenli ve doğru egzersizlerin yapılmaması sonucu karpal tünel sendromunda iyileşememiş olabilirsiniz.
Karpal tünel sendomu tedavisinde kullanılan mobilizyon ve maniplasyonlar
Karpal tünel sendromu yumuşak doku mobilizasyonu
Karpal tünel sinir mobilizasyonları her tekrarda 5 saniye kalarak günde 5 defa 5 tekrarlı olarak mutlaka yapılmalıdır.
Karpal tünel germe egzersizleri her germe pozisyonunda 10 saniye kalınarak günde 3 dafa ve 10 tekrarlı olarak yapılmalıdır. Egzersizler esnasında derin nefes alınıp verilmelidir. Tüm karpal tünel egzersizleri mutlaka ağrısız yapılmalı ve egzersizler esnasında ağrınız oluyorsa ağrınızın olmadığı açılarda egzersizleri yapınız.
Karpal Tünel Sendromu Kuvvetlendirme Egzersizleri
