Sever Hastalığı Nedir ?

Sever hastalığı 8 ila 15 yaşlarındaki çocuklarda topuk ağrısına neden olan bir hastalıktır. Genç atletlerde aşırı yüklenmeye bağlı olarak topuk ağrısı,topuk arkasında ağrıya neden olur. Topuk ağrısında dinlenme,bitkisel içerikli kremlerin kullanılması, soğuk uygulama ve spor aktivitelerini düzenlemek tedavinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Ağrı kesici ilaçlar çocuklarda hormonal bozukluğa neden olabileceğinden hangi kremler topuk ağrısında kullanılmalıdır ?

Sever Hastalığı Belirtileri

Sever hastalığının temel belirtisi topuk arkasında ağrı ve hassasiyet olup fiziksel aktivite ile topuk ağrısı şiddetlenir.Özellikle topuk arkasına arkasına bastırıldığında veya yanlarını sıkarsanız hassasiyet hissedilecektir.Topukta ağrılı alanda şişlik hissedilebilir.Topukta ağrı sonucu ayak bileği hareketleri diğer ayağa göre kısıtlanır,calf kas grupları sıkılaşır. Spor aktiviteleriyle uğraşılıyorsa dinlenme sonucu topuk ağrısı azalır ancak antrenmanlara tekrar başlanıldığında ağrılar tekrar başlar.

Sever Hastalığı Neden Olur ?

Sever hastalığı sıklıkla çocuklardaki hızlı büyüme ile ilişkilendirilir.Kemikler hızla büyürken kaslar ve tendonlar kemik büyümesine ayak uyduramaz ve sıkılaşırlar.Sever hastalığında aşil tendonu topuk kısmına bağlandığı nokta iltihaplanır ve topukta mikro parçalanmalar başlar(kemik dejenerasyonu)(Bu örneği kayalıklardan iple aşağı inmeye çalışan bir dağcı düşünün.İpin kayalığa sürten kısmı aşındığı için ip lifleri kopmaya başlar.Ayaktada kayalık:topuk ip:tendondur.Tendon kemiğe sürttükçe orada inflamasyon oluşur ve topukta ağrıya neden olur.

Tendonu hasar görmüş calf kasları kendini korumak için kısalır.Bu da ayak bileği ekleminde hareket kısıtlılıklarına neden olur.

Sever Hastalığı Tedavisi

Sever hastalığında topuk ağrısı tedavisinin amacı etkilenen kasların gerilmesini,topuktaki ağrı ve iltihaplanmayı azaltmaktır. Bu nedenle özellikle çocuklarda ilaç yerine bitkisel bazlı kremlerin kullanımı sever hastalığında büyük önem teşkil eder.

Tamamı bitkisel özlerden oluşarak en etkili antiinflamatuar ve tedavi edici etkinliği ile sporcuların kullandığı İsokinetic krem , içeriğindeki comfrey bitki esansı ile kemik,kas ve tendon dokularında hücre yenilenmesini, inflamasyonun giderilmesini ve ödemin dağılmasını sağlar. İçeriğinde yan etki oluşturmayacak kimyasalların bulunmaması nedeniyle sporcuların etkin olarak kullandığı isokinetic krem 6 yaş üstü çocukların kullanımına uygun olup günde 2,3 kez 3 hafta boyunca hergün kullanılarak çocuk ve gençlerde topuk ağrısı tedavisinde en etken müdahale olarak kullanılabilir.

Tedavide sihirli bir dokunuş sonrası topuk ağrısı ve belirtilerinin hemen geçmesi beklenmemelidir. Aile ve çocuk sabırla sever hastalığı tedavisini sürdürmelidir. Topuk ağrısının çok şiddetli olduğu dönemde ilk 48-72 saat boyunca tamamen dinlenilmeli(topuğa yük verilmemeli).Ağrıyı arttıran aktiviteler yapılmamalıdır.Topuğa buz ve sıkı bir bandaj uygulanmalıdır.(belirtiler azalıncaya kadar her saat başı 10 dakika buz uygulanmalı)Topuk ağrısı azaldığında günlük yaşamdaki aktiviteler ağrısız yapılmaya başlandığında ağrıyı arttırabilecek (koşma,ayakta uzun süre kalma,atlama)aktiviteler yapılmamalıdır.Bunların yerine bisiklet sürülebilir veya yüzülebilir.Topuk ağrısını hafifletmek için topuk yükselticiler,pedler kullanılabilir.Ancak bu ped ve yükselticiler calf kaslarında kısalmaya neden olabiliceğinden topuk ağrısı geçene kadar kullanılmalı ve sık sık calf kasları gerilmelidir.

Doktor veya fizyoterapist çocuğun ağrısı çok şiddetliyse özel alçı ve botlar önerebilir.Topuktaki ağrılar hafifleyinceye kadar bu aparatlar gün ve haftalarca kullanılabilir. Herhangi bir ayak biyomekaniğindeki bozukluk çocukta topuk ağrısına neden olabilir.Bu yüzden ayak analizi sonrası ortotikler,tabanlıklar pronasyon veya diğer biyomekanik problemlerin düzeltilmesi için reçete edilebilir.

Sever Hastalığında Hangi İlaç Kullanılmalı ?

Sever hastalığında topuktaki ağrı ve inflamasyonun azaltılmasına yönelik anti-inflamatuar,(ağrı kesici) ilaçlar,kremler reçete edilebilir.

Özellikle isokinetic krem çocuk ve gençlerde topuk ağrısında hem masaj yapılarak hem de ağrıyan bölgeye sürülüp etrafı sarılarak uygulanabilir olması , dokuyu onarması ve bitkisel olması nedeniyle yan etkisinin olmaması dolayısıyla sever hastalığında en etkin kremlerden biridir.

Ağrı kesici olarak reçete edilen ibuprofen astımı olan kişilerde kullanılmamasına önem gösterilmelidr.Sever hastalığından şüpheleniliyorsa veya topuk ağrısının nedeninin belirlenmesi için x-ray (röntgen) görüntülemesinden faydalanılabilir.

Ağrılar için mutlaka fiziktedavi ve konservatif tedaviye başvurulmalıdır.Alternatif tüm tedaviler uygulanmadan asla kortikosteroid veya cerrahi girişim uygulanmamalıdır.

Sever hastalığı cerrrahisi sonrası tam iyileşme yaklaşık 6 ay içinde gerçekleşir ama bu süre daha da uzayabilir.

Sever Hastalığında Egzersiz

Topuktaki ağrı hafiflemeye başladığı ilk anda ağrısız egzersizlere başlanılmalıdır.Calf kas grubunun nazikçe ağrısı gerilmesi,spor masajı,yumuşak doku mobilizasyonu eklem esnekliğinin iyileştirilmesine yardımcı olacaktır.Devamında ayak bileği kuvvet egzersizleri aşırı kullanım(overuse) yaralanmasını,ağrı eşiğinin artmasını sağlar. Tüm tedavide ilk aşama dinlenmedir. Ayakta yapılan tüm aktiviteler sınırlandırılmalıdır.Aktivitelere geri dönüşte tendonlara kademeli olarak yükleme yapılmalıdır.Ağrılar yatışınca hemen eski aktivitelere birden geri dönülmemelidir.Bu yaralanmanın tekrar oluşmasına neden olabilir.

Sever hastalığı sonrası aşama aşama tüm egzersizler aşağıdadır. Topuktaki ağrı,şişlik ve kızarıklık geçtikten veya %70 hafifledikten sonra başlanılmalıdır.

İlk Aşama Germe Egzersizleri

Sever hastalığı germe egzersizleri başta germe pozisyonuda 10-15 saniye kalınarak 5-10 tekrar ve günde 2 kez yapılmalıdır. Germe egzersizleri mutlaka ağrısız veya minimal ağrı ile birlikte yapılmalıdır.

İkinci Aşama : Sever Hastalığı Kuvvet Egzersizleri

Ayak bileği 4 yönlü kuvvet egzersizleri germe egzersizlerinin devamında ağrı yoksa yapılmaya başlanılmalıdır. Ayak bileği kuvvet egzersizleri sadece güçlenmeyi değil aynı zamanda sever hastalığı iyileşmesini hızlandırır. ilk başta her egzersiz 10 tekrar 3 set devamında tekrar ve set sayıları arttırılarak theraband ile de kuvvet egzersizleri çalışılmalıdır.

Üçüncü Aşama : Sever Hastalığı Denge ve Proprioception Egzersizleri

Kuvvet egzersizlerine ek olarak mutlaka yapılması gereken bu egzersizler 15 saniyeden başlanarak 10 tekrar ile başlanılarak süre ve set sayısı arttırılır.

İlgili semptomlar

Çocuklarda topuk ağrısı

Genç sporcularda topuk ağrısı

Topuk arkası ağrısı

Yavaş başlangıçlı topuk ağrısı