ITB (İliotibial Band Sendromu)
İliotibial band sendromu tendonun kemik üzerinde sürekli sürtünmesi sonucu dizin dış yanında ağrıya neden olan en yaygın sebeptir. Genelde zamanla kademeli olarak ilerler ve şiddetli diz ağrılarına neden olur. Spor yapan kişilerde spor sonrasında ve spor anında diz ağrılarına neden olurken dinlenme esnasında ağrılar yatışır. Sizi en kısa sürede tedavi etmek için semptomları, diz ağrınızının nedenlerini ve nasıl tedavi ediceğinizi tüm detayları ile anlatıcaz.
İliotibial Band Sendromu Belirtileri
İliotibial band sendromu en sık askerlerde,bisikletçilerde,koşucularda ve futbolcularda görülür. Nedeni dizin sürekli bükülüp uzatılmasıdır(dizin flexionu ve extansiyonu) 30 derece içerisindeki tekrarlayan diz flexion-extansiyonu iliotibial bandın sıkışmasına neden olarak diz ağrısı oluşturur. Ayrıca zayıf kalça kasları(gluteus maximus,medius), external rotatorler ve abduktorler iliotibial bandın aşırı yüklemesine neden olarak
- Kalçanın dış yanında
- Dizin dış yanında
- Uyluk boyunca yayılan keskin ağrılara neden olur . Aktivite sırasında ağrılar şiddetlenirken dinlenme de ağrı rahatlar.
- Dizin bükülüp açılması esnasında ağrı hissedilebilir.
- Yokuş aşağı inilirken ağrı hissedilebilir.
Birçok neden itb sendorumuna benzer belirtiler verebilir.Bu yüzden deneyimli bir fizyoterapist veya hekim ağrının nedeninin itb’den kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için ober testi,ayrıntılı ayak değerlenedirmesi,kalça kas gruplarının kas testlerini yaparak ağrının neden kaynaklandığını tespit edebilir.
Ober testi videoda gösterilen şekilde yapılır ve test pozitifse ağrılarınızın nedeni itb sendromudur ve itb sendromuna yönelik tedavi ve özel egzersiz programı belirlenmelidir.
(Videoyu ayarlar kısmından türkçe altyazılı izleyebilirsiniz)
İLİOTİBİAL BAND(ITB) SENDROMU TEDAVİ ve REHABİLİTASYONU
KENDİ KENDİNİZİ TEDAVİ EDİN
İliotibial band sendromu tedavisi ağrı ve inflamasyonun azaltılmasını ve altta yatan nedenin bulunarak uygun müdahalelerin yapılmasını hedefler. Kendi kendinize tedavi etmede temel kural dinlenmektir.Eğer ağrılarınızın üstüne giderseniz durumunuz kronikleşerek daha ağrılı duruma neden olur. Ağrısız yapabiliceğiniz egzersizleri yaparak ağrıya neden olan işlerden uzak durun. Ağrılı bölgeye günde 3-4 defa 10 dakikalık buz uygulaması yapın. Yeteri kadar istirahat,buz uygulaması ve ağrısız egzersiz yaptığınız taktirde ağrılarınız 4-5 günde azalmış olucak. Ağrılar azaldıktan sonra germe egzersizleri, masaj ve kuvvetlendirme egzersizleri ile kendi kendinizi tedavi edebilirsiniz.
Fizyoterapist Olarak İliotibial Band Sendromunu Nasıl Tedavi Ediyoruz ?
Diz,kalça veya uylukta keskin ağrıların varlığı ile gelen hastamıza itb sendromu tanısı koymadan önce ayaklarından başlayarak tüm omurganızı ve ilgili yapıları test ederek ağrının nedenini buluyoruz.Antalya’ da iliotibial band sendromunun tedavisinde ağrı sadece itb’den kaynaklı ise ağrı ve inflamasyonun geçmesinin ardından iliotibial band ve ilgili tüm kas grubuna yumuşak doku mobilizasyonu, osteopatik yöntemler ,vibrasyon tedavisi,akupunktur,kuru iğneleme, iliotibial bandın bağlantılı olduğu kemik ve eklemlere mobilizasyon ve maniplasyonlar ayrıca iliotibial band yüzünden fonksiyonu bozulmuş diğer yapıların tekrar eski işlevine döndürülmesinin yanında birebir germe ve egzersiz programı ile hastanın isteği doğrultusunda gelmek istediği seviyeye uygun bir şekilde spor ve egzersiz programını şekillendiriyoruz.
Rehabilitasyon
iliotibial band sendromunun tedavisinde doktor akut dönemde ibuprofen gibi ağrı kesici ilaçlar reçete edebilir. İlacın reçete edildiği günden itibaren en fazla 3-4 gün kullanılması gerekir. İlaç 3-4 gün sonra bırakılarak fiziktedavi ve egzersiz programına başlanılır. İliotibial band sendromunda iliotibial band düğümleşerek kalınlaşır. Düğümlerin çözülmesi için derin doku masajı ve yumuşak doku mobilizasyonları ile egzersiz programı kombinlenerek sertleşmiş doku yumuşatılır.
İlaç bırakıldıktan sonra ağrılar azalmadıysa yaralanmanın akut fazı uzamış demektir bu nedenle kortikosteroid injeksiyonları ağrıların azalmaması durumunda uygulanabilir.
İliotibial band sendromu masajı
İliotibial band sendromunda yapılan spor aktivitesine en az 3 hafta ara verilmelidir. Dokunun tam anlamıyla iyileşmesi ve yaralanmanın nüksetmesini önlemek için 3 haftalık tedavi ve egzersiz programı uygulanarak spor müsabakasına en az 3 hafta çıkılmamalıdır. 3 haftalık ara mümkün değilse sporcu mutlaka 1 hafta dinlendirilmeli ve 1 ila 2 ay arasında değişen rehabilitasyon programı uygulanmalıdır.
İLİOTİBİAL BAND EGZERSİZLERİ
Akut faz(ağrıların şiddetli olduğu ilk 3-4 gün) geçtikten sonra aktif egzersizlere hemen başlanılmalıdır. Bu bağlamda aktif ve pasif germe egzersizleri ilk yapılması gereken egzersizlerdir.Germe egzersizleri iliotibial bandı uzatarak femurun lateral epikondili arasındaki sıkışmasını önler.Germe egzersizlerine kalça kaslarıda dahil edilerek günde en az 3 kez yapılmalıdır.
Egzersiz Programı :
Tensor Fasciae Latae , Gluteus Maximus , Vastus Lateralis , Peroneals ve Biceps Femoris kaslarına fazla yükleme yapıldığı için bu kaslara günde enaz 3 kez 10 tekrar 2 setten oluşan germe egzersizleri yapılmalıdır. Kasın gerilmiş pozisyonunda 10 saniye kalınmalı ve 30 saniye dinlenilmelidir.
Germe egzersizlerinin yanında zayıflamış kas gruplarına dirençli kuvvet egzersizleri yaptırılmalıdır.
Gluteus Medius , Piriformis , Internal/External Kalça Rotatorleri, Semitendinosus , Gastrocnemius (Calf Muscles), the Intrinsic ayak tabanı kasları ve Transverse Abdominis/Obliques (Core kas grubu).
GERME EGZERSİZLERİ
Kalça kasları germe egzersizi
Tensor Fascia Latae Germe
Vastus Lateralis Germe
Peroneal Kas Grubu Germe Egzersizi
Hamstring Germe
KUVVET EGZERSİZLERİ
KALÇA KAS GRUBU KUVVETLENDİRME EGZERSİZLERİ
Calf Kas Grubu Kuvvetlendirme Egzersizi
Ayak Tabanı Kavrama Kasları Kuvvetlendirme Egzersizi
RANDEVU ve İLETİŞİM
UZMAN SPOR FİZYOTERAPİSTİ MUHAMMED BÜYÜKDEMİR
tedavihareketleri@gmail.com