PATELLAR TENDİNOPATİ( KOŞUCU DİZİ)
Diz ağrısının en sık nedenlerinden biride patellar tendinopatidir.Genelde sporcularda yaygun olup patellar tendona tekrarlayıcı aşırı yüklenmesinden kaynaklı aktivite ile artan dinlenme ile azalan diz kapağı altındaki ağrılar ile karakterizedir.Aşağıda diz ağrılarının nedeni,tedavisi,egzersizleri,fiziktedavisi hakkında herşeyi bulabileksiniz.
PATELLAR TENDİNOPATİ NEDİR ?
Patellar ligament olarak da bilinen patellar tendon quadricepsi diz kapağı(patella) ile birlikte kaval kemiğine bağlar.Quadriceps fonksiyonu itibari ile kasıldığında patellaya büyük bir çekme kuvvet uygulayarak yukarı doğru çeker.(özellikle atlama,sıçrama esnasında)
Jumpers knee olarak da bilinen patellar tendinopati aşırı tekrarlayıcı aktiviteler sonucu patellar tendonda dejenerasyona neden olur.Patellar tendinittende bu şekilde ayırt edilir.Patellar tendinitte akut inflamasyon mevcutken patellar tendinopatide tendonda micro zedelenmeler(dejenerasyon) mevcuttur.
Patellar tendinopati aşırı kullanım yaralanması olmasına rağmen diz ağrısına etki eder.Bunların başında zayıf quadriceps kası,yanlış antrenman programı,ayak biyomekaniğindeki bozukluklar ve koşu(antrenman) zemindir.
PATELLAR TENDİNOPATİ / DİZ AĞRISI BELİRTİLERİ ?
Patellar tendinopati belirtilerinde diz kapağının alt kısmında ağrı temel şikayettir. Patella(diz kapağının altına) bastırıldığında çok hassastır ve sağlam diz ile kıyaslandığında daha sert ve kalındır. Akut durumlarda quadriceps kası kontraksiyonu sonrası, egzersiz, atlama sonrası şiddetli ağrılar hissedilir.Patellar tendinopatinin nekadar şiddetli olduğu 4 dereceli bir ölçümle tespit edilerek tedavi ona göre planlanır. Patellar tendinopati erken dönemde tedavi edilmeyep dinlenilmezse kronikleşerek ameliyata ihtiyaç duyulabilir.
Ayrıca
- Uzun süre oturmadan ayağa kalkmada,
- Squat hareketinde
- Merdiven çıkmada diz ağrısıdır. Patellar tendinopatide diz ağrısı tendona yük bindiği anda ortaya çıkar ve dinlenme anında ağrı yatışır.Diz ağrısı tekrarlanan aktivite ile ve aktivite şiddeti ilede artabilir.Bunun pratik uygulamasında hafif diz çökmede ağrı yokken daha derin diz çökmesinde tendona yüklemeyi arttırarak diz ağrısına neden olur.
Patellar tendinopatide ayrıntılı diz ağrısı belirtileri için tıklayın.
DİZ AĞRISI NEDENLERİ ?
Dizde yaşa ve dizin harabiyetine bağlı birçok nedenden dolayı dizde ağrı hissedilebilir.Dizde kireçlenme,menüsküs,bursit,kondromalazi patella vb. diz ağrılarına neden olan başlıca faktörlerdir.Diz tedavisinde patellar tendinopatinin ayırt edilmesi tedavi ve iyileşme sürecini hızlandırır.
Patellar tendinopatide diz ağrısı temel olarak resimdeki patellar tendonda olup diz içi,diz yanında ağrı hissedilmez. Diz ağrısı belirtilerindeki nedenlerle birlikte tendona dokunulmayla patellar tendonda ağrı hissedilmesi patellar tendinopatiyi diğer yaralanmalardan ayırır.
AYIRICI TANI
- Infrapatellar bursitis
- Fat pad impingement
- Patellofemoral ağrı
- Plica yaralanması
- Osgood-Schlatter sendromu
- Sinding-Larsen-Johansson sendromu
PATELLAR TENDİNOPATİ ve DİZ AĞRISI TEDAVİSİ
Patellar tendinopatide diz ağrısı tedavisinde dinlenme ve buz ağrının azalmasında devamında da egzantrik güçlendirme egzersizlerini içeren bir rehabilitasyon programı uygulanır.
Patellar tendinopatide diz ağrısında ne yapmalıyım ?
Diz ağrısının evde tedavisinde ağrının en şiddetli olduğu ilk 2 gün her saat başı 10 dakika buz uygulanmalı, olabildiğince dinlenilmelidir(dinlenme ağrısız yapılabilen aktivitelerdir ağrısız yürenebiliyorsa yürünmeli,koşu ve zıplama ağrıyı arttırıyorsa yapılmamalıdır ve ağrısız aktiviteler yapılmalıdır.)
Diz ağrısı ve patellar tendondaki stresin azaltılması için diz desteklerinin kullanılması tendonun çekiş açısını değiştirerek diz ağrısının rahatlamasını sağlar.Ayrıca basit bir şekilde uygulanan diz banlaması tendon üzerindeki gerginliği alarak ağrıların rahatlamasını sağlar.
Diz bantlaması videosunu izlemek için tıklayın .
Diz ağrısında aspirin ve ağrı kesici ibufren gibi ilaçlar reçete edilebilir. Patellar tendinopatide NSAI ilaçların kullanılması hem akut hemde kronik evrede yumuşak dokunun iyileşmesini engellediği rapor edilmiştir. Bu ilaçlar diz ağrısını azaltsada tendon onarımı olumsuz yönde etkiler.
Patellar tendinopati fizyoterapisinde elektroterapi,ultrason ve laser kullanımı diz ağrının azalmasını ve iyileşme sürecini destekler. Fizyoterapist tarafından uygulanan çapraz friksiyon masajı kronik patellar tendinopatide ağrıların hafiflemesinde yardımcı olabilir.
Özellikle sporcularda konservatif tedaviden sonuç alınamazsa patellar tendinopatide cerrahi işlem düşünülebilir.
Patellar tendinopati diz ağrısı tedavisi ve rehabilitasyonu hakkında daha fazla bilgi için tıklayın
Patellar tendinopati egzersizleri için tıklayın.
PATELLAR TENDİNOPATİ AMELİYATI
Patellar tendinopati ameliyatı sonrası başarı oranı yaklaşık %60-80 oranındadır. Ameliyat öncesi spor seviyesine geri dönülememe olasılığı olsada bu düşük bir orandır.Patellar tendinopati ameliyatı sonrası spor müsabakasına dönüş yaklaşık -12 ay sürebilir.
Patellar tendinopatide cerrahi ancak konservatif tedavi yöntemi denendikten sonra sonuç alınamazsa tercih edilebilir.Cerrahide cerrah tendon çapraz veya boyuna kesilerek patolojik doku çıkarırılır.Cerrah artroskopi veya açık ameliyatı tercih edebilir.
