Quadriceps Yırtılması

Üst ön adele yırtığı, uyluğun ön tarafındaki kuadriseps kaslarından birindeki yırtılmayı tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Sprint ve sıçrama içeren sporlarda yaygın olup üst adele çekmesi, üst adele toplanması, üst adalede batma hissi olarak tarif edilir.

Üst ön adele yırtığı belirtileri | Quadriceps Yırtığı Belirtileri

Üst ön adalede yırtık oluşmuşsa, semptomlar tipik olarak şunlardır:

• Üst ön adalede ani keskin,bıçak saplanır tarzda bir ağrı.

• Yaralanmanın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak bir miktar şişlik olabilir.

1.derece üst adele yırtığı belirtileri

1.derece quadriceps yırtığı belirtileri her zaman yaralanma anında antrenmanı durduracak kadar ciddi değildir. Üst adelede bir sızlama, gerginlik veya toplanma hissi olabilir. Sporcu yürürken ve koşarken hafif bir rahatsızlık hissedebilir. Yaralanma bölgesinde bir yumru veya spazm alanı hissedilebilir.

2. derece üst adele yırtığı belirtileri

Sporcu koşarken, zıplarken veya tekme(şut) atarken üst adelesinde  ani keskin bir ağrı hissedebilir ve oyuna devam  edemez. Üst adele ağrısı yürümeyi zorlaştırır şişme veya hafif morarma fark edilebilir.Üst adeleye (quadriceps) kasına dokunulduğunda ağrılı olup, dizinin dirence karşı düzleştirilmesi ağrıya neden olabilir ve sakatlanan sporcu dizini tam olarak bükemez.

3. derece üst adele yırtığı belirtileri

Üst ön adelede şiddetli, ani bir ağrı oluşur. Hasta koltuk değneği yardımı olmadan yürüyemez. Üst adelede şişlik hemen ve 24 saat içinde belirgin morarmalar ortaya çıkar. Olduğunuz yerden kasınızı sıkmak ağrılı olup bacağınızı açıp bükmek imkansızdır. 3.derece quadriceps yırtığında  6 ila 12 hafta boyunca sporcu spor aktivitesinden uzak kalır.

Üst ön adele yırtığı nedir?

Üst ön adele yırtığı, genellikle uyluğun ön tarafındaki kuadriseps kaslarının yırtılmasına verilen bir isimdir.

Kuadriseps kasları; vastus lateralis, vastus medialis, vastus intermedius ve rektus femoris kaslarından oluşur.

Ön üst adele yırtılması, kas liglerindeki kopmalar olup, küçük bir yırtılmadan tam bir yırtılmaya kadar şiddette olabilir.

Kuadriseps kasları genellikle sprint, atlama veya tekmeleme gibi aktiviteler sırasında çalışır. Müsabaka öncesi yeterince ısınmadıysanız, üst ön adele yaralanma yaşama olasılığınız daha yüksektir.

Kuadriseps dört kastan oluşmakta yaralanma anında herhangi biri yırtılabilir, ancak en yaygın olanı rektus femoristir. Bunun nedeni, hem kalça hem de diz eklemlerini geçerek iki eklemi kat eden kas olmasından dolayıdır. Bu nedenle yaralanmalara daha açıktır.

Üst ön adele  yırtığı genellikle kasta bulunan iki konumdan birinde meydana gelir:

Muskulotendinöz bileşke (MTJ)

Burası kasın tendonile birleştiği ve daha sonra kemiğe yapıştığı yerdir.  Büyük olasılıkla dizin hemen üstünde meydana gelir.

Boğa gözü lezyonu

Ön üst adele yırtığının genellikle,kasın gövdesinde ve kalçaya daha yakın bölgesinde oluşan üst adele yırtığıdır. Genellikle ‘boğa gözü’  (bulls-eye) lezyonu olarak bilinir.

Ön üst adeledeki diğer yaralanmalar şunları içerir:

• Rektus femoris tendonunun yaralanması , genellikle kalça kemiğine yakın noktada hissedilen rektus femoris tendon yırtığı aşırı kullanıma bağlı oluşabileceği gibi  aniden de yırtılabilir.

• Bir top veya başka bir sert nesnenin ön üst adeleye çarpması kas üzerinde doğrudan bir darbenin meydana gelmesi kontüzyon olarak isimlendirilir ve farklı şekilde tedavi edilmelidir.

Ön üst adele yırtığı tedavisi | Quadriceps Yırtığı Tedavisi

Ön üst adele yırtığında ilk üç gün sıkı bir kompresyon bandajı, dinlenme, 2 saatte bir buz uygulamasını içerir. İlk 3 gün ön üst adelede ağrı oluşturan aktivitelerin yapılmaması , ağrı oluşturmayan aktivitelerin yapılması gereklidir.

❗️❗️❗️❗️❗️❗️❗️❗️❗️❗️❗️❗️❗️❗️❗️

Üst adele yırtığı oluşmuşsa veya üst adele yırtığından şüpheleniliyorsa hemen dizi 120 derece fleksiyona getirerek bu pozisyonda buz uygulanması gerekmektedir. Üst adele yırtığında miyositis ossifikans, kas spazmı ve oluşan kanamanın yaralı bölgede kalmaması için mutlaka istemli veya yardımlı bir şekilde buz uygulaması bu pozisyonda gerçekleştirilmelidir.

Ön Üst Adele Yırtığında İlk Tedavi Nasıl Olmalı ?

Korumak ???

Yaralanma sonrası 7 gün boyunca baldırlık veya kompresyon bandajı giyilmesi yaralanmış kasın korunmasını, ödemin ve kanamanın yayılmasını sağlar.

Dinlenme ???

Yaralanma sonrası iyileşmenin erken aşamalarında tüm spor aktivitelerinden uzak durulmalıdır. Yaralanmış kasın üzerine gitmek, yaralanmanın düzgün iyileşmesini önleyecektir.

Buz   ???

Yaralanmadan sonraki ilk 72 saat boyunca buz veya soğuk terapi ile birlikte kompresyon uygulanır.

Ön Üst Adele Yırtığında Ağrı ve Ödem Tedavisinde Neler Yapılır ?

✅Ön üst adele yırtığında yukarıdakilere ek uygulanacak iburufen ilaç ? kullanımı yırtığa bağlı ağrının azalmasını sağlayacaktır.

✅Ön üst adele yırtığında veya ön üst adele ağrısında içeriğindeki tamamı bitkisel özlerden oluşan, derine emilebilen ve sistemik etki oluşturarak yırtığa bağlı ödem, kanama ve ağrıyı tedavi eden İsokinetic krem kullanılabilir.

Isokinetic krem hakkında daha fazla bilgi için tıklayın

❌Ön üst adele yırtığında veya ağrısında özellikle steroid , kortizon içerikli ilaç ,enjeksiyon ve kremlerden uzak durulmalıdır.

❌Ön üst adele yırtığı veya ön üst adele ağrısında ilk 3 gün masajdan kesinlikle uzak durulmalıdır.

❌Ön üst adele yırtığında kekik gibi ısıtıcı etkiye sahip yağların yanında, bengay gibi ısıtıcı etkiye sahip kremlerin kullanılması ödemin  artmasına neden olur.

Ön Üst Adele Yırtığında Masaj

Akut evre geçtikten sonra spor masajı faydalı olabilir. Masaj, iyileşme sürecine yardımcı olan kaslara kan akışını artırmaya yardımcı olur. Esnekliği artırmaya yardımcı olur ve yaralanmadan sonra gerginlikleri veya spazmları gevşetir. Ayrıca yara dokusunun yeniden rejerene olmasını ve doku elastikiyetini iyileştirdiği düşünülmektedir.

• Kendi kendinize quadriceps masajı nasıl yapılır izlemek için tıklayın

Quadriceps germe egzersizleri

Yaralanmanın ilk akut aşaması (ilk 5 gün )geçtikten sonra, germe ve güçlendirme egzersizlerinden oluşan kademeli bir rehabilitasyon programına başlanmalıdır.

Germe egzersizleri, hafif statik esnemelerle başlayıp dinamik olarak (hareketle) yapılan daha spora özgü esnemelerin yapılarak, her zaman ağrısız olmalıdır.

Kasın iyileşmesi tehlikeye girebileceğinden erken dönemde germe egzersizlerine başlamayın ❌(yaralanmadan sonraki 5. günden önce değil).

Üst adele yırtığını takiben ilk olarak aktif  eklem hareket açıklığı egzersizleri, dizin mümkün olduğunca ‘bükülüp açılarak’ yapılır.

Ağrı izin verdiği takdirde basit bir statik kuadriseps germe egzersizi yapılır.(ilk 5 gün)

Güçlendirme egzersizleri

Güçlendirme egzersizlerinin amacı, bir kasa binen yükü kademeli olarak arttırmaktır. Güçlendirme egzersizleri, düşük seviyede olduğu ve ağrısız olarak yapıldığı sürece 5. günden itibaren başlanabilir.

⁉️ Acıyorsa yapma! ⁉️

                                     ⚽️ ? ? ? ? ? ⚾️ ? ?

?️Üst adele yırtığında öncelikle izometrik veya statik egzersizler önerilir, ardından direnç bandı ile dinamik egzersizlere geçilir ve spora özel koşu ve sprint çalışmaları ile birleştirilir.

Saha çalışmaları  sprint, yön değiştirme,  plyometrik veya sıçrama  tipi egzersizleri içeren daha spora özgü veya fonksiyonel güçlendirme egzersizleri  ile yapılır.?️‍♀️