Kuyruk sokumu ağrısı & Kuyruk sokumu batması nedir ?
Bazen koksidini, koksalji, koksigeal nevralji veya kuyruk sokumu ağrısı, kuyruk sokumu batması olarak anılan durum tıp litaratüründe koksigodini olarak adlandırılır ve koksiks kemiğinde meydana gelen ağrı semptomlarını tanımlamak için kullanılır. Kuyruk sokumu ağrısı veya kuyruk sokumu batması en çok oturma pozisyonunda şiddetlenir, ancak kişi oturma pozisyonundan ayakta durma pozisyonuna geçtiğinde de ortaya çıkabilir.Kuyruk sokumu ağrısı veya kuyruk sokumu batmasının çoğu birkaç hafta ila aylar arasında düzelir, ancak bazı hastalarda ağrı kronikleşerek yaşam kalitesi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Bu nedenle koksigodini ( kuyruk sokumu ağrısı veya kuyruk sokumu batması) tedavisinde duruş bozuklukları, eklem ve kas biyomekaniği, ergonomik düzenlemeler temeldir.
Kuyruk Sokumu Ağrısı & Koksigodini Neden Olur ?
Travma ,travma dışı ve doğuştan nedenler kuyruk sokumu ağrısının nedenidir. Aşırı kilo intrapelvik basıncı arttırarak kuyruk sokumunun geriye doğru yer değiştirmesine neden olur ve kuyruk sokumu ağrısı (batmasına) neden olur.
Başlıca kuyruk sokumu ağrısı (koksigodini) nedenleri :
- Geriye doğru düşme
- Doğum
- Sert zeminde oturma
- Koksiks kemiğinin aşırı hareketliliği, aşırı hareketsizliği (hipermobilizasyon & hipomobilizasyon)
- Pelvik taban kaslarının zayıflığı veya kas dengesizliği
- Bel fıtığı
- Duruş bozukluğu
KOKSİGODİNİ (KUYRUK SOKUMU AĞRISI) KLİNİK BELİRTİLERİ
Koksigodini herhangi bir travma veya travma olmaksızın kuyruk sokumunda ağrı, kuyruk sokumunda batma, kuyruk sokumunda dokunma ile aşırı hassasiyet ile karakterizedir. Kuyruk sokumu ağrısı kemikte batma veya kesme şeklinde tarif edilir.
Koksigodini (kuyruk sokumu ağrısı) hastalar koruyucu bir oturma pozisyonunda otururlar. Koruyucu oturma pozisyonu kuyruk sokumuna ağırlık verememek için geriye doğru yaslanmama eğilimi şeklindedir. Kuyruk sokumu ağrısı oturulan ilk anda veya oturmadan ayağa kalkmada şiddetlenir.
Bacak veya kalça üzerine oturma kuyruk sokumu ağrısını hafifletir, kadınlarda menstrüasyon dönemi ve öksürme esnasında kuyruk sokumu ağrısı şiddetlenebilir.
Koksigodini doğrudan bel ağrısı oluşturmasa da koksikodiniye bağlı koksiks kemiği pozisyonunun değişmesi bel kasların esnekliğini ve çekiş açısını değiştirmesinden dolayı bel ağrısı koksigodinili kişilerde görülebilmektedir.
KOKSİGODİNİ NASIL TEŞHİS EDİLİR ?
Kuyruk sokumu ağrısı veya kuyruk sokumu batmasının koksigodiye mi yoksa başka bir sebepten mi oluştuğunu anlamak için bir dizi klinik testler yapılmalıdır.
- Sakrokoksigeal eklemde palpasyonda hassasiyet
- Koksiks etrafında şişkik,osteofit veya kitlelerin varlığı,
- Koksiks çevresinde pilonidal kist varlığına bağlı kıllanma varlığı
- Koksiks ve çevre yapıların yumuşak doku, sinir ve damarlanmasının değerlendirilmesi
- Düz bacak kaldırma testinde ağrı varlığı
- Rektal muayene esnasında koksiks ucu manipüle edildiğinde ağrı hissiyatı koksikodiniye bağlı kuyruk sokumu ağrısı veya kuyruk sokumu batmasında teşhis yöntemleridir.
GÖRÜNTÜLEME
Kuyruk sokumu ağrısının koksigodiniden kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için klinik testlerin yanında radyografik görüntülemeler kuyruk sokumunun yer değiştirmesini, koksiksin morfolojik farklılığını anlamak için hem oturma hem ayakta çekilerek koksigeal yer değiştirmenin ölçülmesine katkı sağlayabilir. Tek pozisyondan çekilen radyografiler koksigodinin tanısı için kullanılamaz. Kuyruk sokumu ağrısı 8 haftadan uzun süredir devam ettiği durumlarda radyografi yöntemi çekilmelidir.
AYIRICI TANI
Pek çok sakatlık ve yaralanma kuyruk sokumu ağrısı veya kuyruk sokumunda batmasına neden olabilir. Kuyruk sokumu ağrısının nedeninin doğru teşhis edilmesi tedavi planını doğrudan etkiler. Kuyruk sokumu ağrısı veya kuyruk sokumu batmasının koksigodini ye bağlı oluştuğunu anlamak için şu sakatlıklar dışlanmalıdır :
- Kuyruk sokumu kırığı
- Lomber spondiloz veya disk herniasyonu
- Levator ani sendromu
- Piriformis sendromu
- Azalan perineal sendrom
- Perianal apse
- Rektal tümör veya teratom
- Aclock kanal sendromu
KUYRUK SOKUMU AĞRISI NASIL GEÇER ?
Kuyruk sokumu ağrısı veya kuyruk sokumu batması koksigodiniye bağlı oluşuyorsa ameliyat olmadan hastaların %90 ‘ını konservatif tedavi ile iyileşmektedir. Ameliyatsız koksigodini tedavisi NSAID ilaçların kullanılması, aktivite modifikasyonu,ergonomik düzenlemeler ve fizik tedavi ile kuyruk sokumu ağrısı tedavi edilir. Kuyruk sokumu ağrısı ameliyatı koksigektomi olarak isimlendirelerek kuyruk sokumunun bir kısmının veya tamamının çıkarılmasını oluşturur. Koksigodini ameliyatı sonrası hastaların kuyruk sokumu ağrısının tamamen geçmemesi olasıdır.
KUYRUK SOKUMU AĞRISI TEDAVİSİ
Kuyruk sokumu ağrısı tedavisinin ilk amacı postüral eğitim sağlamaya odaklanmalıdır. Bireylere sandalyede daha dik oturarak oturma duruşlarını düzeltmeleri öğretilmelidir. Uygun bir oturma duruşu, ağırlığın kuyruk sokumundan alınmasını sağlar ve bunun yerine iskemik tüberozitelere ve uyluklara yüklenilir. Hastalara, semptomlarını şiddetlendirebilecek herhangi bir pozisyon veya hareketten kaçınmaları tavsiye edilmelidir.
Fizyoterapistler ayrıca minder kullanımını önerebilir.Kama şeklindeki yastıklar (koksigeal yastıklar), oturma sırasında kuyruk sokumu üzerine yerleştirilince basıncı hafifletmeye yardımcı olur. Donut şeklinde veya dairesel minderler de kullanılabilir. Donut şeklindeki yastıklar aslında kuyruk sokumu üzerindeki basıncı artırabilir, ancak rektal ağrı için daha faydalıdır. Minderlerin kullanımı 6-8 haftalık bir süre boyunca önerilebilir.
KUYRUK SOKUMU AĞRISINDA MANUEL TERAPİ
Kuyruk sokumu ağrısında bilimsel çalışmaların önerdiği manuel terapi teknikleri masaj, germe, mobilizasyon ve manipülasyon arasında değişmekte olup kuyruk sokumunun iç veya dış temasını içerebilir.
İç temaslar, levator ani kasının veya koksigeus kasının masajını, eklem mobilizasyonunu, levator ani‘yi germek ve kuyruk sokumu için tekrarlanan mobilizasyonları içerebilir.
Dış temaslar, koksiks veya sakroiliak eklemin manipülasyonlarını, sakrokoksigeal veya interkoksigeal eklemlerin mobilizasyonlarını, torasik omurgaya posterior mobilizasyonları ve piriformis- iliopsoas’ın gerilmesini içerebilir.
Kuyruk sokumu ağrısı eğer 2 aydan daha kısa süredir varsa 8 haftalık süreyle minderlerin kullanılması, NSAID ilaçların kullanılması ve egzersizlerin yapılması önerilir.
Eğer 2 aydan daha uzun süredir kuyruk sokumu ağrısı varsa kortikosteroid enjeksiyonları, masaj ve egzersizler önerilir.
KUYRUK SOKUMU AĞRISINDA FİZİK TEDAVİ
Kuyruk sokumu ağrısı ve koksigodini tanısında kullanılan en etkin fizik tedavi cihazları ESWT ve kısa dalga diatermidir.
4 haftalık uygulanan ESWT tedavisinde (2000&3000 atımlı cihazlarda) kuyruk sokumu ağrısının hafiflediği, kısa dalga diatermi tedavisinde ise 2 haftalık tedavi sürecinin kuyruk sokumu ağrısını azalttığı bilimsel çalışmalarda mevcuttur.
OTURMA ESNASINDA KUYRUK SOKUMU AĞRISI
Oturma esnasındaki kuyruk sokumu ağrısısının hafifletilmesi için koksiks üzerindeki basıncın azaltılması gerekmektedir. Piriformis ve iliopsoas kaslarının gerilmesi,torasik ekstansiyon mobilizasyonları oturma esnasındaki kuyruk sokumu ağrısının hafifletilmesini sağlar.
KUYRUK SOKUMU AĞRISI EGZERSİZLERİ
Kuyruk sokumu ağrısı & kuyruk sokumu batmasında pelvik taban kaslarının gerilmesi büyük önem taşır aşağıdaki videodaki pelvik taban kaslarını günde 1 defa, her germe egzersizini 2 dakika boyunca uygulanmalıdır. Egzersizler haftada en az 4 gün boyunca , 8 hafta boyunca düzenli olarak uygulanmalıdır.
Mobilite egzersizlerini aşağıdaki videoda olduğu gibi 15 tekrarlı 2 set halinde hergün yapılmadır.